Cười như mọi

Một năm tràn đầy sự điên cuồng của các sự kiện và chuyển động, như để chứng minh cuộc sống vẫn xảy ra và thật là lùng đôi khi tôi lãng quên nó. Hiện thực là một tích luỹ của những việc cần làm, một danh sách vẫn là một danh sách, nghĩa là không bao giờ được chuyển thành một trải nghiệm cho phép bạn nhìn thấy điều gì đó khác với những trách nhiệm này khiến bạn trở nên ù điếc trước sức ép những nhiệm vụ đề ra. Phải làm cái này, phải làm cái kia, trả lời email, giữ liên lạc với nhau, luôn say mê một thứ gì đó nhưng không thứ nào đáng ngạc nhiên, viết bừa bãi những suy nghĩ trong đầu lên trên mọi thứ nhưng không bao giờ thực sự tiếp cận được chính cảm giác suy nghĩ, cảm thấy vô kỷ luật vĩnh viễn ngay cả đối với những thứ yêu thích, thậm chí đôi khi không thể tận hưởng hết một bộ phim hay dành thời gian trên hàng ghế chiếu bóng.

Tôi ngại viết những biểu hiện tiêu cực để mô tả trạng thái này, bởi vì sự phủ định này không rõ ràng và càng không biện chứng. Nó không quy chỉ một tình thế lạm dụng, không địa điểm, nó không ở đâu cả, không phải trong nhà cũng không phải ngoài phố, không tính thân mật cũng không phải dành cho cộng đồng, thậm chí vậy nó vẫn phơi bày tôi. Chúng ta muốn được nói về một tình trạng trung lập hoặc thậm chí là mất cân bằng mà không thể thiếu cơ chế phòng vệ. Nhưng trong mọi trường hợp, trạng thái này phá hoại trải nghiệm. Chính từ đó đã khiến tôi quay lại với văn bản này của Walter Benjamin, Kinh nghiệm và Nghèo đói (1933), cuốn sách đã trở lại từ ký ức mù mịt. Tác phẩm này thường được trích dẫn bởi nó mô tả một sự thay đổi bi thảm trong trải nghiệm sau Chiến tranh thế giới thứ nhất - sự "sụt giảm giá trị" này ở đoạn cuối "một trong những trải nghiệm kinh hoàng nhất trong lịch sử nhân loại " nơi mọi người quay trở về câm lặng.  Benjamin viết: “Chúng ta đã trở nên nghèo nàn. Và điều này phải được công nhận, được hiểu và truyền bá. Trên thực tế, sự nghèo nàn này lại hiệu quả, nó tạo ra khái niệm tích cực về sự man rợ, điều ít được giải thích hơn là được minh họa. Nói về ''culture of glass'' mới này, được thể hiện trong trường phái Bauhaus, trong kiến ​​trúc của Adolf Loos, trong hội hoạ của Klee, Benjamin viết:

Sự nghèo nàn của kinh nghiệm: không nên hiểu điều này theo cách một cá nhân khao khát một trải nghiệm mới. Không, ngược lại, họ khao khát được tự do khỏi trải nghiệm, họ khao khát một môi trường trong đó họ có thể làm nổi bật sự nghèo khó của mình một cách trong sáng và rõ ràng - sự nghèo nàn bên ngoài và cuối cùng là sự nghèo nàn bên trong của họ - để mà một điều gì đó đáng trân trọng sẽ được chiết xuất ra từ chính nó .

Văn bản chứa đựng một  tham vọng, một sức mạnh chói sáng trong quan sát phê bình. Nó mang đặc tính không tưởng so với các tác phẩm của Benjamin trong sự triệt để hoàn toàn, trong ví dụ nổi tiếng mô tả mỉa mai cơ thể chuột Mickey giống như giấc mơ về thế giới này, nơi tạo ra máy móc và đám mây hữu cơ, một cơ thể không xương, đàn hồi và chuyển động, kết thúc mọi mệnh lệnh chết người bằng cách cười sảng khoái. Chủ nghĩa man rợ của Benjamin là sự tự hào về tiếng cười, một tiếng cười lấy sức mạnh của nó từ sức sống của nơi chúng ta tái tạo từ những gì chúng ta không còn biết cách nói với chính mình, nơi chúng ta tạo ra đồng thời tán thành sự hủy diệt của một quá khứ không thể cứu vãn.

Ở nhiều khía cạnh, văn bản này ngầm tiên đoán khả năng xảy ra đại dịch 2020, nhưng chưa bao giờ đề cập đến nó. Chúng ta cũng không thể so sánh trải nghiệm Thế chiến với trải nghiệm của đại dịch, ngay cả khi cái sau nhấn mạnh cơn đau của tổng hợp những cuộc xung đột đang diễn ra và sự bất bình đẳng cơ bản của thể xác. Bối cảnh truyền thông hiện nay cũng không thể so sánh với bối cảnh của thời Bên-gia-min. Sự vỡ oà bí mật sau lớp kính không còn là sự minh bạch hão huyền. Và bên cạnh đó, không phải là chúng ta không còn khả năng giao tiếp, mà là chúng ta giao tiếp quá nhiều và chúng ta thường nói những điều giống nhau, qua lăng kính của một sự phân cực, rất thường xuyên diễn ra các cuộc tranh luận. Tuy nhiên, nếu sự sụt giảm giá trị của trải nghiệm chắc chắn đang diễn ra mà không như xưa nữa, thuật ngữ nghèo đói lại văng vẳng bên tai tôi, như thể chính xác là vào thời điểm này, chính bên trong nó đã diễn ra một sự thay đổi. Có phải chúng ta vẫn phải nhận mình là người nghèo và sẽ càng nghèo nàn hơn bởi không thoát khỏi sự tiện nghi ngăn chúng ta tái sáng tạo lại mọi thứ? Câu sấm truyền này khiến tôi không thể ngâm lại: "Sâu hơn cả nội tâm này là nơi khiến chúng ta man rợ."

IN FRONT OF YOUR FACE, Hong Sang-soo

 Tôi tự hỏi liệu In Front of Your Face (2021) là bộ phim về người vợ cũ của Hong hay không, điều mà tôi từng cá là sẽ không thể có với một người bạn trước đây. Lần này, không phải Kim Min-hee, mà là một Lee Hye-young, xinh đẹp và không trang điểm để ngụy trang cho tuổi tác, duyên dáng và mỉa mai, hút thuốc và trầm ngâm. Sự hiện diện của nữ diễn viên làm dày thêm sức hấp dẫn của bộ phim này khi tham gia vào những gì, kể từ Grass(2018), ngày càng giống một bản di chúc. Sự quyến rũ bám trên một kịch bản quá đỗi mong manh đến mức dường như không công bằng cho mọi thứ xảy ra trong đó: một phụ nữ ngoài năm mươi đang sống những ngày cuối đời.

Ngay sau khi xem, tôi đã ghi chú lại những suy nghĩ cá nhân trong cảnh người phụ nữ trở về ngôi nhà thuở thơ ấu. Trong căn phòng, chúng ta thấy cô ấy ôm một cô bé không biết từ đâu đến, giống như một nhân vật tưởng tượng cho phép cô ôm lấy tuổi thơ của chính mình. Chính tại thời điểm này, tiêu đề của bộ phim đã can thiệp vào, làm nổi bật những tri nhận trực tiếp với điểm khởi đầu hữu hình đầu tiên về ý đồ mà bộ phim sắp phát triển. Trong ký ức tươi mới của tôi về bộ phim, chính từ cảnh quay này, câu chuyện sau đó dường như trôi chảy một cách tự nhiên, nghĩa là triển khai một cách tinh tế, và những diễn dịch của người xem được giải phóng, giống như một thời điểm kết giao, thời điểm của cái đẹp kia —khi ngòi bút tôi chạm vào bề mặt giấy để ghi lại các quan sát trong sự bảo đảm của một cử chỉ được thực hiện trong nhiều năm - điều đó làm nền tảng cho một thực hành không ngừng, thời gian trôi qua trong chính con người bạn và sự sẵn sàng đối với những gì mà những tích lũy này tạo ra của sự hiện diện và của hiện tại.

Nhưng chỉ một vài tuần sau, ký ức về bộ phim đã phai nhạt và tôi không còn thấy rõ cảnh quay này nữa. Không, trong lần trở lại này, tôi thấy lại, nếu ta có thể thấy lại thời gian, sự kiên nhẫn của một cuộc chè chén say sưa, một mô-típ lặp đi lặp lại trong điện ảnh của Hong, nhưng ở đây, trong nghệ thuật kéo dài này, nó không còn phá vỡ dòng tường thuật mà thay vào đó trình hiện một dụng ý, một mẫn cảm của thời khắc di ngôn. Cuộc say sưa diễn ra giữa người phụ nữ biết mình sắp chết và nhà làm phim, người muốn gặp cô sau khi xem những bộ phim mà cô ấy từng đóng và bị ám ảnh bởi một ảo mộng về cô từ lâu đã chiếm lấy anh ta. Sự say sưa này không còn là một trường đoạn bắt buộc mô tả cuộc sống thường nhật như trong nhiều bộ phim của Hong, mà là một điểm cao trào, một sự hiển lộ trong bình thản, từ tốn, và như thể mục đích là làm mọi thứ chậm lại và đặt thế gian xuống trước mặt, như để kéo dài thời gian vẫy chào tạm biệt, bản aria của Bach tuyệt đẹp trên cây đàn guitar được trình diễn một cách vụng về bởi người phụ nữ say rượu khi nhớ về một ngón đàn cũ. Độ dài của cảnh quay này khắc vào trí nhớ của tôi như một hình ảnh, không thể thiếu cái nhịp điệu quay ngược của khoảnh khắc vô cùng vi mô kia, chính vài giây này, khép lại câu chuyện và dâng lên một trong những tiếng cười đẹp nhất trong lịch sử điện ảnh. Chúng ta là ngày sau cuộc chè chén say sưa, người phụ nữ nghe tin nhắn mà nhà làm phim, tên khốn tội nghiệp, để lại cho cô, thông báo điều như thể cô chưa biết sẵn, rằng tất cả những gì anh đã hứa với cô ngày hôm trước (việc quay phim cô trước khi cô chết) sẽ không thể diễn ra. Cái điệu cười mà Hong đã có thể phát minh ra, điệu cười của sự mỉa mai hoàn hảo. Tiếng cười trớ trêu ấy làm cho hai diễn ngôn đối lập cùng tồn tại để làm bình diện giễu cợt, nên Hong đã tạo ra cái khả dĩ nơi lòng độ lượng được phát hiện. Và tình yêu cho cuộc sống này, thật khốn nạn và thật trác tuyệt.

MEMORIA, Apichatpong Weerasethakul

Có vẻ như Weerasethakul đã rất vui khi khai triển các chủ đề yêu thích của mình. Trong bộ phim, cuộc hành trình của ký ức đối với tôi dường như bị bỏ mặc, không thể giải thích được, chỉ là một tiên nghiệm. Ngoài ra, trí nhớ của chính tôi dường như gần như cạn kiệt khi tôi nghĩ lại về bộ phim. Tôi nghe thấy tiếng động vang dội đang hành hạ Tilda, rồi tôi nhìn thấy khuôn mặt được kiến tạo, thân hình cao gầy của cô ấy, và  sau một nỗ lực nhất định, tôi chỉ nhớ ra cảnh quay dài về bãi đậu xe nơi máy quay từ từ tiến tới, một cảnh quay không có người nơi vạch ra những gì sẽ theo và hiển lộ với tôi và ngược lại, như một sự khoảng trống cần thiết, một hơi thở điện ảnh, nhưng đồng thời cũng tách rời khỏi câu chuyện, không thiết yếu. Đó có phải là triệu chứng bệnh hay quên? Memoria  có phải đang đề cao sự trình diễn loại trừ tính hình ảnh tác động trực tiếp đến trí nhớ? Điều này đặt ra câu hỏi: Memoria là tên của ký ức nào? Một hiện tượng âm thanh của sự vật, một ký ức Phật giáo? Quả thật, có một hình thức truyền đạt được diễn ra trong quan năng của người đồng cốt vốn bao gồm việc nghe những nội dung tiềm ẩn ẩn chứa trong các địa điểm hoặc trong các đồ vật, điều này được làm nổi bật bởi cuộc gặp gỡ với người đàn ông cũng sở hữu năng khiếu tương tự. Nhưng đào sâu vào những ấn tượng và ký ức của bản thân về bộ phim, tôi vẫn loay hoay không hiểu thế nào là ký ức mà Memoria đang nói tới, nếu không muốn nói là nó được tạo ra bởi thứ gì đó không phải là hình ảnh.

Bây giờ tôi tự hỏi liệu Weerasethakul có đang cố tìm kiếm sự tự do khỏi một số hình thức trải nghiệm nào đó hay không và tôi nhớ lại bộ phim ngắn Rumbles tháng 10 (2020) của anh. Trong buổi phỏng vấn, đạo diễn cho biết anh ấy đã tập trung vào Colombia trong hai năm và việc đột ngột dừng công việc xung quanh Memoria đã khiến anh ấy để ý đến cây mận trong sân nhà, thứ mà anh chưa bao giờ thực sự chú ý trước đó . Lúc bấy giờ anh ấy muốn quan tâm đến những ký ức khác ngoài ký ức của chính mình, muốn đi vào cái khác của ký ức, của người khác, của một nơi nào khác. Và trong cuộc chiêm nghiệm về sự mờ ảo của Memoria, tôi có thể thấy rõ rằng điều khiến tôi thất vọng ở bộ phim này đồng thời cũng là điều đảm bảo rằng bộ phim không khiến tôi cay đắng: những thất bại của bộ phim, xét cho cùng, là của tôi, của chúng ta. Tôi có thể nói rằng Memoria , trong những gì nó cố gắng chạm vào nhưng không hoàn toàn thành công, đề cập đến sự sa sút về giá trị của trải nghiệm, thử thách này có lẽ khiến suy tư về ký ức trở thành suy tư về chứng mất trí nhớ, về sự khác biệt mà có lẽ ít cái khác hơn chính ký ức. Đối với sự nghèo nàn này, có lẽ không phải là không thể nói, mà là không thể nhớ chính xác, do không ký thác những suy nghĩ vào những khoảnh khắc rõ ràng, do không thể ở đó.

Liệu chúng ta có nên tạo ra sự mơ hồ này, sự mất trí nhớ nho nhỏ đôi lúc giáng vào ta những tiếng chớp này, thành một điều kiện mới để thoát khỏi sức nặng mục đích luận của trải nghiệm? Không nghi ngờ gì, chính sự song song này đã gây ấn tượng với tôi: nơi Benjamin kêu gọi sự lãng quên và đồng thời tán dương việc chú ý đến cơ thể hữu cơ và nhạy cảm (nội quan chứ không phải nội tâm) chống lại tổng thể hình thức kỹ thuật, trải nghiệm mờ nhạt của Memoria, trong chính đề xuất mờ nhạt và những thất bại của nó, gợi lên cho tôi một điều gì đó giống như một sự chấp nhận liên quan đến việc mất đi các điểm tham chiếu, một sự chấp nhận lúc đầu yên lặng và có tính xây dựng, sau đó, cuối cùng, đột nhiên trở nên vui tươi hân khởi. Nói Memoria là một bộ phim tuyệt vời có vẻ phóng đại đối với tôi và bên cạnh đó, tôi sẽ lập luận rằng Weerasathekul không có kỳ vọng gì về một bộ phim tuyệt vời, thậm chí anh ấy còn bác bỏ ý kiến ​​đó. Để làm gì ? Bởi vì sau khi xây dựng một trường đoạn nghiêm túc gắn kết Tilda và người đối thoại bí ẩn , người này cuối cùng đưa ra một quyết định tối quan trọng: đủ rồi, anh ấy rõ ràng dường như tự nói với mình hơn, bây giờ chúng ta hãy đi tìm một chiếc đĩa bay gầm thét .

Và bây giờ, không giống như tiếng cười trưởng thành đẹp đẽ do Hong Sang-soo dàn dựng, Weerasethakul tự cho mình quyền được xấc xược và tạo ra một tiếng cười kết thúc trẻ con, ngớ ngẩn và rất kirsch. Trong khi Hong có xu hướng đứng về phía vinh quang, Weerasethakul cố tình chọn sự bất hòa, nhưng cả hai đều tán thành một hình thức chế giễu và tính nghèo nàn của kinh nghiệm. Họ có phải là những kẻ man rợ mới, chúng ta sẽ là những kẻ man rợ mới? Tôi không nghĩ vậy, nhưng ít nhất chúng ta có thể cười như kẻ man rợ và từ đó làm những việc tầm thường, thậm chí là bất kính một cách tế nhị theo phương cách nghèo nàn giả định, xin cho chúng ta khoác lên mình thân xác của chuột Mickey, tức là chấp nhận sự tối giản phương thức của Hong và sự bốc đồng kín đáo của Weerasathekul. Phát minh ra tiếng cười.

SỰ IM LẶNG CỦA HIỆN ĐẠI

 Có lẽ, tất cả những công trình khoa học nhân văn hiện đại có thể đủ tiêu chuẩn cho từ “vĩ đại” đều đang cùng giải quyết một vấn đề, đó là: sự khủng hoảng của nền văn minh hiện đại.

Trong kiệt tác của mình, Nguồn gốc của bản thân: Sự hình thành danh tính hiện đại, Charles Taylor đã đứng lên chống lại sự đàn áp tập thể đối với bản thể luận đạo đức của giới tư tưởng đương đại chính thống, và ông đã cố gắng phá vỡ "sự ngột ngạt tinh thần" này và điều trị " teo tinh thần" thông qua nghiên cứu, để giúp nền văn minh phương Tây tìm lại cội nguồn của tuổi trẻ.

Không còn nghi ngờ gì nữa, đây là một chủ đề lớn, và nó là nỗi kinh hoàng đối với tâm hồn rụt rè và teo tóp của giới trí thức hiện đại.

Chương thứ ba của cuốn sách này có tựa đề "Đạo đức của sự không biểu đạt". Trên thực tế, tên thật của "không biểu đạt" là "im lặng" - đối với gốc rễ của đạo đức (tức là bản thể luận đạo đức mà tác giả gọi là "siêu thiện"), tất cả các loại lý thuyết đạo đức hiện đại đều đồng ý chọn từ này từ nhiều lý do và cách thức

"Tractatus" của Wittgenstein được viết bằng những câu cách ngôn, và câu cách ngôn nổi tiếng nhất là câu cuối cùng:

"Chúng ta phải giữ im lặng về những gì không thể nói ra."

Giọng điệu không thể thương lượng này khiến tôi nhớ đến Mười Điều Răn trong "Cựu Ước":

"Ngươi sẽ không có vị thần nào khác ngoài chính ta."

Việc tuân theo các giới luật triết học của Wittgenstein đã dẫn đến sự mất ngôn ngữ của tư tưởng hiện đại và đương đại trong nhiều lĩnh vực. Kể từ khi Triết học Phân tích lấy “tính có thể kiểm chứng” (sau sửa thành “falsifiability”) làm tiêu chí đánh giá “có ý nghĩa” thì mọi mệnh đề “siêu hình” bắt đầu từ chỗ bị nghi ngờ là “vô nghĩa” (nonsense) đến chính thức bị tuyên bố là “mệnh đề giả” ( pseudo-propostion ) và cuối cùng bị trục xuất khỏi "sự thật" (truth), Garden of Eden kể từ đó không còn xứng đáng được thảo luận nghiêm túc bởi các nhà triết học chuyên nghiệp, và đã bị giáng xuống hàng ngũ các nhà tôn giáo, triết gia báo chí và chủ đề cho trường trung học.

Tất nhiên đây là một định kiến, một định kiến ​​quan trọng, phổ biến, áp bức và thậm chí ở một mức độ lớn, đã tạo thành một “thực tế”. Tương ứng, trong các ngành triết học khác nhau, sự trốn tránh "bản thể học" và sự theo đuổi tương ứng của "nhận thức luận" - hay nói cách khác, sự trốn tránh "bản chất" và sự theo đuổi "thủ tục". 

Để bộc lộ những khuyết điểm của vấn đề kìm hãm tư tưởng này, Charles Taylor đã đề xuất một nguyên tắc mà ông gọi là “Lợi ích tốt nhất” (Best Account, gọi tắt là BA). Tôi nghĩ nguyên tắc này rất giống với "dao cạo của Oconnel" nổi tiếng, nhưng theo hướng ngược lại. Nguyên tắc "dao cạo râu của Oconnor" nói: Nếu không cần thiết, không thêm các thực thể (entia non sunt multiplicanda praeter necessitatem). Và điều mà nguyên tắc BA nói là: nếu một thực thể là cần thiết cho một cuộc trò chuyện, thì không nên loại bỏ nó trừ khi tìm thấy một thực thể tốt hơn - nếu tôi biết tiếng Latinh, tôi thực sự muốn diễn đạt nó ngắn gọn như "dao cạo râu của Oconnell".

Thông qua nguyên tắc BA, Taylor dự định khôi phục một loạt thực thể có ý nghĩa quyết định đối với việc xây dựng bản thể luận đạo đức, chẳng hạn như: sự khác biệt về chất, sự đánh giá mạnh mẽ, khuôn khổ đạo đức, tính siêu phàm, v.v.

Sự khác biệt về phẩm chất qualitative distinction (tôi thích dịch là “sự vượt trội về phẩm chất”) đề cập đến: một số hành vi, cách sống hoặc cách cảm nhận cao hơn “không thể so sánh được” so với những gì chúng ta sẵn sàng thực hành ; “viên mãn”, “sâu sắc”. ," "trong sáng," "cao quý" , v.v., không thể được đo lường trên cùng một thang đo như mục tiêu, sở thích và mong muốn của chúng ta nói chung—nghĩa là: Sự khác biệt giữa hai điều này là định tính hơn là định lượng (P .27).

Sự khác biệt về chất lượng thực sự đề cập đến ý nghĩa "đạo đức" của hành vi, cảm giác hoặc cách sống, và Taylor nhấn mạnh rằng thực sự có một sự khác biệt cơ bản trong "hạnh phúc" bừa bãi của cái mà những người theo chủ nghĩa vị lợi gọi là "hạnh phúc tối đa", Taylor quả quyết rằng có sự phân biệt cơ bản giữa  một phần của hạnh phúc là đạo đức và  phần còn lại thì không, so với cái sau, cái trước có một loại "ưu việt về chất". Trên thực tế, điều đó có thể được diễn đạt rõ ràng hơn bằng ngôn ngữ của Nho giáo: cái gọi là “ưu việt về chất lượng” chính là sự khác biệt giữa “con người” và “con thú”.

Cái siêu thiện là cái quan trọng và cơ bản nhất trong tất cả những khác biệt về bản chất, và tính cơ bản của nó thể hiện ở chỗ tất cả những cái thiện và mục tiêu khác phải được cân nhắc và lựa chọn theo mối quan hệ của chúng với nó. Do đó, điều siêu thiện là tọa độ quan trọng nhất mà bản ngã thiết lập bản sắc/danh tính Identity của nó — Ngôi sao Bắc Đẩu trong không gian đạo đức.

Những khái niệm (thực thể) này, bị đạo đức học "tự nhiên chủ nghĩa" hiện đại bác bỏ (hoặc ít nhất là tránh xa), là cơ bản và không thể thiếu theo quan điểm của Taylor. Bởi vì:

1. Vì mục đích cuộc sống, bạn phải nhờ đến những điều thiện lớn lao này. Chúng cần thiết cho các ứng dụng trong cuộc sống như đánh giá hành vi của người khác, hiểu động cơ của họ, hiểu cuộc sống của chính bạn như thế nào, v.v.

2. Cái thực tế là cái bạn phải đương đầu, là cái sẽ không biến mất ngay cả khi nó không phù hợp với định kiến ​​của bạn. Từ quan điểm này, những gì bạn phải hướng tới trong cuộc sống là có thật, hoặc gần với thực tế nhất mà bạn có thể nắm bắt được trong hiện tại.

3. Trên thực tế, hầu hết những người theo chủ nghĩa phi thực tế đã chọn một hỗn hợp rời rạc của hai đường lối, tự đặt mình vào tình thế tiến thoái lưỡng nan của cả hai một cách nhẹ nhàng hơn. (Tr.88-90)

Ở đây Taylor đang giải quyết khá hiệu quả tình thế tiến thoái lưỡng nan của triết học đạo đức hiện đại.

Các triết lý này đều cố gắng thiết lập các lý thuyết đạo đức của mình trong trường hợp không có bản thể luận đạo đức.Vì vậy, như Husserl đã chứng minh trong "Những điều tra về logic": logic (thuyết tâm lý) mà không thiết lập một bản thể luận logic thì tất yếu sẽ rơi vào sự tự mâu thuẫn của thuyết tương đối. Chúng nhất định rơi vào đủ loại tự mâu thuẫn và tự lừa dối. Đạo đức theo chủ nghĩa tự nhiên (được đại diện bởi chủ nghĩa vị lợi) cố gắng gán nguồn gốc của đạo đức cho sự tính toán hợp lý mang tính công cụ về tiện ích xã hội ("hạnh phúc lớn nhất của hầu hết mọi người"); đạo đức hiện đại về trách nhiệm/bổn phận (như Kant, Rawls) "Chỉ quan tâm với cái chúng ta nên làm theo nghĩa hẹp, chứ không phải với cái có giá trị tự nó” (P.126); đạo đức diễn ngôn (Habermas) chỉ nhấn mạnh thủ tục rút ra các quy tắc và tránh bàn về các quy tắc. Theo chính nó; phả hệ của đạo đức (Nietzsche, Foucault) nghiên cứu nguồn gốc lịch sử của đạo đức để chứng minh rằng đạo đức chỉ là phương tiện được sử dụng bởi ý chí quyền lực để đạt được quyền lực, từ đó phủ nhận tính chân thực của bất kỳ giá trị đạo đức nào (đặc biệt là Foucault).

Taylor đã chỉ ra rằng, trên thực tế, tất cả những sự trốn tránh hoặc lật đổ bản thể luận đạo đức này cuối cùng chỉ là sự kìm nén những sự thật mà "mặc dù chúng không tuân theo định kiến ​​​​của bạn, nhưng chúng sẽ không biến mất". Cho dù đó là chủ nghĩa vị lợi hay Foucault, đằng sau lý thuyết bản thể luận phản đạo đức của họ, thực sự có một khuôn khổ đạo đức khác, với những điều tốt đẹp siêu việt tiềm ẩn của riêng nó. Do đó, Taylor đề xuất: thay vì cả hai bên, tốt hơn hết là dỡ bỏ điều cấm kỵ đối với bản thể luận đạo đức, và đối với những thực thể như sự khác biệt về chất và siêu thiện “có vị trí không thể lay chuyển trong đời sống đạo đức và suy nghĩ của chúng ta”, “đối mặt với khó khăn, Phát hiện ra những sự thật hiển nhiên” (P.136)—Tất nhiên, chúng ta đều biết rằng trong thế giới tư duy, việc “phát hiện ra những sự thật hiển nhiên” thường không phải là một việc dễ dàng.

Trong chương thứ hai “Cái tôi trong không gian đạo đức”, Taylor đặt chủ đề quan trọng về cái tôi (identity) trong tâm lý học và triết học vào không gian diễn ngôn của đạo đức học để thảo luận.

Triết học phương Tây hiện đại luôn tập trung vào việc xem xét cái tôi từ góc độ nhận thức, do đó đánh đồng cái tôi self với sự tự nhận thức self awareness, xu hướng này được thể hiện rõ nhất từ câu nổi tiếng của Descartes ''Tôi tư duy nên tôi tồn tại''(cogito ergo sum). Kể từ Descartes, cách suy nghĩ thu hẹp "cái tôi" thành "tôi nghĩ" (nghĩa là "tôi biết": bản ngã nhận thức cognitive ego) dường như đã trở thành một tiền giả định vô thức của triết học phương Tây chính thống. Husserl, người kế thừa vĩ đại nhất của Descartes, thậm chí còn đẩy "cogito" đến cực đoan nhân danh "cái tôi thuần túy" - cái gọi là "cái tôi thuần túy" ám chỉ "trong trải nghiệm về thế giới và về thế giới siêu việt duy nhất mà chủ thể để lại sau khi thực hiện quy giản hiện tượng học như một "dư lượng" có thể được coi là "một loại vật chất hiện tượng học, và tất cả các lý thuyết liên quan đến bản thân vượt quá giới hạn này đều phải bị loại trừ." 

Không chỉ vậy, cách hiểu về “nhận thức” (cognition) trong triết học hiện đại còn tập trung hơn vào nhận thức cảm tính và “tri thức khách quan” (tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học) (acquisition), do đó bỏ qua việc tìm hiểu nhiều lĩnh vực nhận thức như nhận thức hàng ngày, nhận thức đạo đức, nhận thức tâm linh, v.v.

Việc Taylor liên kết “cái thiện” với “danh tính”  phải được đặt trong bối cảnh phương Tây cụ thể này, chúng ta mới có thể cảm nhận hết được sự sáng tạo của ông. Và bởi vì nền văn hóa truyền thống mà chúng ta đang sống luôn có truyền thống liên kết chặt chẽ giữa bản sắc cá nhân với sự phát triển đạo đức cá nhân, nên không dễ để tìm ra điểm mới trong quan điểm của Taylor trong bối cảnh suy nghĩ của chính chúng ta.

Taylor đã sử dụng phép ẩn dụ "địa hình" để giải thích cái mà ông gọi là "không gian đạo đức": giống như một người cần ít nhất hai loại thông tin để tìm ra vị trí địa lý của mình, một là bản đồ hiển thị địa hình tĩnh và các mối quan hệ qua lại của nó, và hai là Tọa độ của chính nó trong bản đồ này, tương tự, một người cần có hai khía cạnh tri thức để làm rõ bản sắc (identity) của chính mình (giá trị và cái thiện được cá nhân nhìn nhận và theo đuổi) và mối quan hệ qua lại của chúng để cấu thành không gian đạo đức của cá nhân đps (trong đó, cái “siêu thiện” với tư cách là một đặc biệt quan trọng "có một không hai"), và thứ hai là Phán đoán về khoảng cách giữa các loại điều tốt - loại phán đoán này không cố định, nhưng (quan trọng hơn) bao gồm phán đoán về xu hướng vận động của bản thân tiến gần hay xa rời các loại thiện pháp.

Taylor chỉ ra thêm rằng sự tiến bộ của một cá nhân trong không gian đạo đức phải là tạm thời. Để "nhận thức về bản thân là nhận thức về cái tôi đang phát triển và trở thành. Bản chất thực sự của một sự vật như vậy không thể là tức thời". Cá nhân không chỉ cần thời gian để có được tính liên tục của bản thân (tức là nhân cách), mà còn “Chỉ với tư cách là một con người đang lớn lên và trưởng thành, trải qua lịch sử trưởng thành và thoái trào, thành công và thất bại, tôi mới có thể biết được bản thân mình trong chiều sâu thời gian và là hiện thân của tự sự” (tr. 74).

Theo tôi, quan điểm về “tự sự” rất tuyệt vời, thực ra ở một khía cạnh nào đó, self indentity là một loại tự sự (hay tường thuật: narration), hay nói cách khác, self-identity chỉ có thể dựa trên cơ sở của chính bản thân có được từ những tự sự về lịch sử cuộc đời. Trên thực tế, chúng ta không bao giờ chỉ trải nghiệm cuộc sống mà còn liên tục thuật lại và kể lại cuộc sống khi chúng ta trải nghiệm nó. Tự sự này có thể là riêng tư hoặc công khai, nó có thể chỉ là một mảnh suy nghĩ, hoặc nó có thể đã hình thành một văn bản thực tế (như nhật ký, tự truyện), trong mọi trường hợp, chúng tz luôn cố gắng làm cho những mảnh đời "trở thành thành phần về những câu chuyện cuộc sống có nội dung và mục đích” và do đó làm cho cuộc sống của chúng ta trở thành “một tổng thể có ý nghĩa” (tr. 75). Do đó, cái gọi là "ý nghĩa của cuộc sống" phải là tổng thể (toàn diện), tức là các cách kể (chiến lược strategies) tổng thể khác nhau sẽ mang lại cho cùng một đoạn với những ý nghĩa khác nhau.

Rõ ràng, nhận thức của các cá nhân về thành phần không gian đạo đức của chính họ (và của nhóm xã hội) và vị trí của chính họ trong không gian đạo đức đóng một vai trò cơ bản trong việc thiết lập bản sắc/danh tính và hình ảnh bản thân. Loại nhận thức này hoàn toàn khác với nhận thức khách quan và khách quan tìm kiếm kiến ​​thức vì lợi ích của kiến ​​thức được mô tả trong lý tưởng của chủ nghĩa duy lý phương Tây, nó quyết định cảm giác hạnh phúc và giá trị tồn tại của cá nhân, và do đó rất quan trọng đối với cuộc sống của chúng ta. Do đó, theo nguyên tắc BA, chúng ta nên ưu tiên thảo luận về bản sắc bản thân trong không gian đạo đức này, thay vì cố gắng tránh nó như trong các tình huống thực tế.

Trên thực tế, cho dù đó là kế hoạch thực dụng về phúc lợi xã hội của con người với tính hợp lý của công cụ, sự đồng thuận theo phong cách Habermas đạt được thông qua đàm phán, hay sự phơi bày theo phong cách Foucault về các quy tắc đạo đức hiện có, v.v., trong những điều này dường như tách rời, Đằng sau tư duy lý thuyết rằng không đặt ra những thực thể đạo đức và những tiêu chuẩn thiện ác cụ thể, mỗi người có một đam mê đạo đức riêng. Niềm đam mê bên trong này (hay "gốc rễ đạo đức"), đối với những người theo chủ nghĩa vị lợi, có thể là sự mưu cầu vị tha cho phúc lợi và sự thịnh vượng của xã hội loài người, và đối với Rawls, nó có thể là sự theo đuổi "sự công bằng" hoặc "công lý", đối với Habermas, nó có thể là sự quan tâm đến sự đa dạng và hòa bình, đối với Foucault, đó có thể là sự đồng cảm mạnh mẽ với “những người bị xúc phạm và bị thương”, v.v. Chính những "sự siêu thiện" và "sự khác biệt về bản chất" khác nhau này đã tạo nên không gian đạo đức tương ứng của những nhà tư tưởng này, và về cơ bản cung cấp một động lực mạnh mẽ đằng sau những tư duy lý thuyết thuần túy dường như tách rời này.

Vậy tại sao tư tưởng hiện đại cố gắng tránh những khái niệm và vấn đề hiển nhiên và quan trọng này?

Theo Taylor, nguyên nhân của tình trạng này rất phức tạp và nhiều mặt, bao gồm: sự hiểu sai về nhận thức luận hiện đại, quan niệm về tự do hiện đại, chủ nghĩa đa nguyên, sự bình thường của thế giới hiện đại (“sự vỡ mộng”), sự khẳng định và nghi ngờ của cuộc sống hàng ngày, vân vân.

Nói một cách đơn giản: sự hiểu lầm về nhận thức luận hiện đại xuất phát từ chủ nghĩa tự nhiên, chủ nghĩa khoa học và các xu hướng tư tưởng tương tự và bởi vì thế giới quan chủ nghĩa rút gọn, tất cả những thực thể'' cao hơn bị coi là giả tưởng, và những thực thể đạo đức thuộc về phẩm chất tự nhiên, khái niệm của tự do hiện đại từ chối chấp nhận bất kỳ quyền lực nào và khuyến khích các cá nhân suy nghĩ và đánh giá độc lập nên khó đạt được một nền tảng đạo đức được công nhận; nhận thức về đa văn hóa khiến người ta cảm thấy rằng việc khăng khăng đòi một tiêu chuẩn đạo đức duy nhất sẽ dẫn đến những xung đột không thể hòa giải giữa các nền văn hóa, vì vậy họ quay sang bỏ sự đồng thuận và nhấn mạnh đến sự tương hợp, sự khẳng định của cuộc sống hàng ngày khiến con người miễn cưỡng nhìn nhận bất kỳ thực thể siêu việt nào, và sự nghi ngờ, với tư cách là bản chất tinh thần cốt lõi của con người hiện đại (nhân vật biểu tượng là Hamlet), khiến con người không còn tự tin trong bản chất tuyệt đối của mọi giá trị đạo đức.

Rõ ràng, mỗi yếu tố góp phần vào sự im lặng của bản thể luận đạo đức là một thành phần bên trong rất quan trọng của tính hiện đại, sự kết hợp giữa xã hội loài người (chủ yếu là xã hội phương Tây) và chế độ chuyên quyền chính trị tiền hiện đại, sự giam cầm tôn giáo và những hiểu lầm (giả khoa học, mê tín dị đoan, Obscurity) và các thế lực đen tối khác đã có được di sản tinh thần khó giành được sau những cuộc đấu tranh gian khổ, vì vậy chúng không thể bị từ chối một cách đơn giản. Tuy nhiên, việc tư duy hiện đại lảng tránh bản thể luận đạo đức quả thực đã tạo thành một sự phi lý khó tránh khỏi, đồng thời chứa đựng một cuộc khủng hoảng tinh thần to lớn của nền văn minh nhân loại - “Không có bất kỳ biểu hiện nào, chúng ta sẽ mất hết mọi liên hệ với điều tốt đẹp (Tr.147)”, do đó, nó là một chủ đề chính phải được giải quyết và nghiên cứu.

Vì vậy, làm thế nào để chúng ta tiến hành nghiên cứu về một chủ đề khó khăn như vậy? (Làm thế nào để chúng ta lên tiếng khi đối mặt với sự im lặng lan rộng?)

Taylor đưa ra lời khuyên về phương pháp luận của mình, chỉ ra rằng mặc dù về các vấn đề đạo đức, chúng ta dường như không bao giờ có thể đạt được mức độ đồng thuận cao như chúng ta đã đạt được trong khoa học tự nhiên nghiên cứu, Tuy nhiên, sự đồng thuận là có một "kinh nghiệm biến đổi" có khả năng làm sáng tỏ đời sống đạo đức cá nhân hoặc tập thể của chúng ta. Cái gọi là "kinh nghiệm chuyển hóa" chỉ loại kinh nghiệm mà các quan niệm đạo đức của chúng ta đã trải qua những thay đổi đáng kể sau một số kinh nghiệm sống và thực hành - trong quá trình này, chúng ta thể nghiệm rõ ràng rằng mình đã loại bỏ một số sai lầm và lừa dối, dẫn đến nhận thức sâu sắc hơn hiểu biết về thực tại của thế giới, và trên thực tế, chúng ta thường đạt được những lợi ích thiết thực (như kiến ​​thức, hạnh phúc, hòa bình...) từ sự chuyển hóa này. "Trải nghiệm thay đổi" này, một mặt, có thể xây dựng niềm tin của chúng ta vào sự đồng thuận về mặt đạo đức ("Chúng ta chỉ có thể chuyển từ thước đo này sang thước đo khác phù hợp hơn... những trực giác mạnh mẽ nhất đã trả lời thành công thách thức gợi ý thoát khỏi chúng ” , tr.112), mặt khác, cũng có thể được sử dụng làm tư liệu quan trọng cho nghiên cứu của chúng ta.

Trên thực tế, cuốn sách của Taylor có ý định khám phá quá trình hình thành danh tính hiện đại bằng cách nghiên cứu một số “kinh nghiệm chuyển hóa” chủ yếu của các cá nhân và tập thể trong quá trình hiện đại hóa ở xã hội phương Tây. Theo quan điểm của Taylor rằng bản sắc và cái thiện không thể tách rời, rõ ràng ông muốn mô tả quá trình biến đổi của không gian đạo đức và quá trình biến đổi của niềm tin đạo đức của người phương Tây từ thời hiện đại thông qua nghiên cứu lịch sử tư tưởng (hay khảo cổ học tri thức).

Hơn nữa, mục đích sâu xa của anh ta có thể là làm sáng tỏ bí ẩn về Nhân sư im lặng của tư tưởng hiện đại về chủ nghĩa chủ quan đạo đức—giống như Oedipus đã khiến con quái vật Nhân sư chết ngay khi tiết lộ câu trả lời, có lẽ, khi nhìn thấu nguyên nhân và điều kiện đằng sau sự im lặng đó , đó là lúc sự im lặng bị phá vỡ.

từ điển

 

 Amazonian 

Cuối cùng, tôi phát hiện ra rằng từ này là một phát minh của người Hy Lạp... điều đó không làm mất đi niềm đam mê của tôi đối với chúng hay tình yêu của tôi đối với  Penthesilea của Kleist , tác phẩm mà tôi vẫn mơ ước được chuyển thể cho đến ngày nay (vì một bó hoa hồng lấp lánh bí ẩn ở đó…).

Thú dữ

Xem Cơ thể vinh quang của những con thú mà chúng ta giết.

Cơ thể

Mỗi cơ thể là một Hapax.

Vẽ

Chữ viết tay là một bản vẽ. Tôi giữ các trang mỗi ngày trong cuốn sổ tay hoặc máy tính xách tay. Đôi khi tôi thay đổi phương thức và bắt đầu vẽ mà không có các chữ cái. Hành động này thường xảy vào ban đêm. Đó là lúc tôi có thể nói rằng những bức vẽ của tôi là đồ lót của tôi. Những từ không có văn bản.

Viết

Viết là nói để sống.

Bóng ma

Theo thời gian, những bóng ma trở nên nhiều hơn. Chúng tỏ ra yêu đời hơn. Ít ghê gớm hơn nhưng cũng ít sợ hãi hơn. Có lẽ bởi vì chúng biết tôi sẽ sớm tham gia cùng chúng.

Nhật ký

Tôi bắt đầu thực hành thứ này vào thời điểm tôi bị khiển trách vì "cư xử không tốt".

Kafka (Franz)

Chính vì Kafka đã nghiên cứu lịch sử luật La Mã nên ông biết rằng kalumniator  (  người buộc tội sai) phải đeo chữ K lên trán như một hình phạt. khác với người anh hùng tự nhận mình là kẻ vu khống (xem Agamben). Tự buộc tội mình về một lỗi lầm không tồn tại là một vở hài kịch nhức nhối khiến Kafka luôn làm bật cười khi đọc lại. 

Taliban không thích tiểu thuyết 

Chuyển động (trong khi mọi thứ đứng im)

Khi nó dừng lại, chúng ta chết.

có và không

Ví dụ, phản ứng sáng suốt trong công thức không thể tranh cãi của Charles d'Orléans "Tôi yêu kẻ yêu tôi, ngược lại với kẻ không".

 chính trị

“Món quà thắp lên tia hy vọng trong quá khứ chỉ thuộc về người viết sử tin chắc rằng, nếu kẻ thù chiến thắng, thì ngay cả người chết cũng không được an toàn. Và kẻ thù này vẫn chưa hoàn thành chiến thắng” (Walter Benjamin).

Mơ

Tôi tìm thấy tựa đề cuốn sách tôi đang viết trong mơ: "Tình lạnh hơn mặt hồ". Tôi đã mất vài tuần để viết rồi để phát hiện ra rằng tiêu đề này dẫn đến một bộ phim của Fassbinder đã được xem cách đây hơn mười năm...

Tình dục

Xem  Giọng nói .

Nhà hát

"Nhà hát phải bắt đầu lại từ đầu, không chỉ bộ máy sân khấu mà cả văn bản của nó cũng phải được xây dựng lại", chính Brecht đã nói điều đó...

Giọng nói

Xem  Tình dục .

Walser (Robert)

Robert Walser đi trong đêm: "Tôi viết bài văn xuôi nhỏ này trong sự thanh thản của khúc nửa đêm,  dành cho những quả mận, thứ trái sẽ được cắn vào sáng mai".

X

Trước khi được chỉ dấu cho một ký tự của khiêu dâm nó từng là đại diện nguyên thuỷ của sự đóng đinh vào thánh giá

Tuổi trẻ

Trận đấu dao vì con cá rô?

Zaoum

Và với tôi, Zaum có nghĩa là Khlebnikov,…một ngôn ngữ lang thang, xuất sắc, cho một thế kỷ 21 tan vỡ .